شد

 چون خاک می شود تن،خوش وقت آنکه دایم      در کوی می فروشان خاک مس سبو شد

           اهلی شیرازی،166

کمی

  قدر جستن، قدر دارد آدمی                       هر که را پیش است، باشد آن دمی

  هر که را جستن نباشد، مرده ای است        پست مانده زان صفا چون در ده ای است

  زندگی او ندارد اعتبار                               گرچه انسان است حیوانش شمار

  باشد او از روی صورت آدمی                      آدمی آنست کو شد آن دمی

  شخص را کان دم نباشد خر بود                 بلکه نزد حق زخ کمتر بود

  زان اضلش خواند در قرآن خدا                    که بماندست از خری این حق جدا

  آنچه می اید زحیوان در جهان                    زو همان می آید و شاد اندر آن

  می کشد بار و به هر سو می رود              هر طرف کش می دوانی می دود

  آدمی کز بهر آن دم آدمی است                 چون نیامد آن ازو اندر کمی است

                         رباب نامه:335

نشود

 با صورت آدمی کس آدم نشود                    با همدمی سماع همدم نشود

 کودک ز یکی جرعه شود بیخود و مست         بالغ ز هزار جام  درهم نشود

                     دیوان سلطان ولد: 576

شناس

  هاتف خلوت به من آواز داد              وام چنان کن که توان باز داد

  آب درین آتش پاکت چراست            باد جنیبت کش خاکت چراست

  خاک تب آرنده به تابوت بخش           آتش تابنده به یاقوت بخش

  دور شو  از راه زنان حواس              راه تو دل داند، دل را شناس

                     

                               مخزن الاسرار:47

نجات

 بیا ساقی ای نشات بخش کمال                 نماینده رنگ اسرار حال

 چه باشد گر از جرعه ای التفات                 ببخشی ز قید خمارم نجات

                               مثنوی محیط اعظم:50

بی دمند

 این که تو بینی نه همه مردمند             بیشترش گاو و خر  بی دمند

                                    نقطویان یا پسیخانیان:30

در این دیار که ماییم آدمیت نیست          تو هر کجاش بینی بگو چه شد انصاف

                                دیوان نظیری نیشابوری:261

آن میاید

   برهیدت ازین عالم قحطی که درو                       از برای دو سه نان زخم سنان می آید

  خوشتر از جان چه بود، جان برود باک مدار          غم رفتن چه خوری چون به از آن می آید

رنگ

 مرگ اگر مردست آید پیش من         تا کشم خوش در کنارش تنگ تنگ

 من ازو جانی برم بی رنگ و بو           او  زمن دلقی ستاند رنگ رنگ

                        مولانا:ج1، 540                                 

رند

   طبع من کانست و دل دریا و این بی دولتان              چون کف دریا همه تردامن و خس پرورند

   چون غرابند ارچه سرتاسر زبان چون بلبلند               هم غلافند ارچه لعبت را چو کافر در خورند

   لعبت آسا از برونسو درونسو مرده اند                    لاجرم تصحیف لعبت را چو کافر در خورند

   تیر من آه سحرگاه است و تیغ من زبان                  بشکنم صفشان بتیغ و تیر اگر صد لشکرند

    

                                            مجیر بیلقانی

       

تفاوترا

  دویدن رفتن استادن نشستن خفتن و مردن            بقدر هر سکون راحت بود بنگر تفاوترا!

                                                    صائب