حقیقت

  ز پنج منزل و هفده مقام و هفت بیابان         به قرن ها یکی افتد به منتهای حقیقت

                                                   ارمغان- مستور علیشاه.برگ91

خانه بانم

 

    به صد صورت بدیدم خویشتن را                به هر صورت همی گفتم من آنم

    همی گفتم مرا صد صورت آمد                   و یا صورت نیم من بی نشانم

    که صورتهای دل چون بی نشانند              که می آیند و من چون خانه بانم

                              

                                                               مولانا: 537

نیاش

  تن همان گوهر بی زینت خاکی ست به اصل        گر گلیمی بُد، یا دیبه رومی ست قباش

   تنت فرزند گیاست و گیا بچه خاک                    زین همیشه نبود میل مگر سوی نیاش

  علت جهل چو مرجان ترا رنجه کند                   داروی علم خور ایرا که به علمست شفاش

 

                                                                                  ناصر خسرو: 222

کم و بیش

 سرتاسر ملک را بیاراست                 هم در سرت آشیانه ای خواست

 چون گشت دلت به این و آن رام             هم در دل تو گرفت آرام

  از عالم امر کرد پرواز                         تا فیض دهد به این دو انباز

  تا خود مددی به جذبه خویش             بخشد به رونده از کم و بیش

                                  

                                              حسینی هروی:113

                                  

بگشاد

   بنیاد ترا چو دست قدرت               بسرشت به خاک و آب حکمت

   مخمور چهل صبوح گشتی              شایسته صد فتوح گشتی

   روبنده چو بر زمین نشاندت           پوینده به سوی خویش خواندت

   آنگه به زبان خوب دل داد               بر تو در تلخ و شور بگشاد   

 

                                                              حسینی هروی:112

بی نواست

     بلی این جهان بی گمان چون گیاست                  جزین مردمان را که دانی خطاست

     بدو زنده گشته است مردان خاک                         اگر دست یزدانش گویم، رواست

     اگر مرده را زنده کردی مسیح                             چنان چون برین قول، ایزد گواست

     به یک دانه گندم درای هوشیار                         مسیح  است بسیارو بی منتهاست

     نمردست و هرگز نمیرد گیا                                 که مر زندگی را گیا کیمیاست

     بیا تا بقا را مهیا شویم                                    که اینجای بس ناخوش و بینواست

                                             

چند

 نی دیر پرستیم نه مسجد نه خرابات                گرم است همین صحبت ما با نفسی چند

 بیش از آن کاید خم مخموران بجوش                   باقی خانه تحقیق برگ تاک بود

                        صائب تبریزی.برگ510-380

برم

 

  من از آتش و آب و خاک و هوا                      گرفتم دو سه روز برگ و نوا

  ز من هر یکی داده ی خود ربود              همان ماند با من که در اصل بود

  ز عور علایق چرا غم خورم                      چه آورده بودم که با خود برم

                                                      

                                                            دیوان فضولی اوغلی:680

ماند

  چون فلک وام عناصر ز تو وا پس گیرد        از تو ای خواجه نظر کن چه دگر خواهد ماند

  خشت بالین تو سازند پرستارانت              از تو هر چند دو صد بالش پر خواهد ماند

                                                           دیوان صائب تبریزی: برگ9

شدست

    از هستی تو عالم ویران شدست                       در خانه نیستی وز تو خانه پر شدست

    عالم فشرده اند که آدم سرشته اند              خم ها تهی شدست که پیمانه پر شدست

                                                                 دیوان فیض لاهیجی: 168